Zeisterbos
Rijke bosbodem
Het Zeisterbos is een bijzonder oud bos. De bosbodem is rijk begroeid met onder meer salomonszegel, blauwe bosbes, lijsterbes en kamperfoelie. Al wandelend zul je merken dat deze begroeiing een grote aantrekkingskracht heeft op vogels. Met een beetje geluk spot je een gekraagde roodstaart, bosuil, goudhaantje of glanskop.
Bijzonder oud bos
Het Zeisterbos hoorde vroeger bij de buitenplaats Beek en Royen. Deze buitenplaats uit 1771 is aangelegd in een strakke barokstijl. Het lanenstelsel was recht en geometrisch van vorm, met de Woudenbergseweg als zichtas. Voor Nederlandse begrippen is het Zeisterbos een bijzonder oud bos. De bomen zijn meer dan 200 jaar oud, terwijl het meeste bos in Nederland niet ouder is dan 70 jaar. In het Zeisterbos staan zelfs grove dennen uit 1795.
Klein Zwitserland
Een deel van het Zeisterbos stond al in 1835 bekend als Klein Zwitserland. Er liggen stuifheuveltjes, slingerende paadjes en een watervalletje. Hoog op een stuifheuvel staat zelfs een huis in de Zwitserse chaletstijl.
Opvallend zijn de enorme zinken edelherten. De herten komen uit de Zeister metaalfabriek van Ludwig Wilhelm Schütz (opgericht in 1834) en zijn een ontwerp van de Duitse beeldhouwer Christian Daniel Rauch. Een van de herten heeft in 1851 op de Wereldtentoonstelling in Londen gestaan.
Beheer
Vanaf 1795 zijn er in het Zeisterbos veel grove dennen aangeplant voor de productie van hout. In 1913 kocht de gemeente Zeist het bos aan om het te behouden als recreatiegebied. Vanaf dat moment was het beheer gericht op het aantrekkelijker en gevarieerder maken van het bos. Utrechts Landschap kreeg het bos in 1994 in eigendom en richt het beheer ook op het meer divers maken van het bos.
Utrechts Landschap verwijdert in het Zeisterbos geleidelijk de bomen die van nature niet in Nederland voorkomen, zoals de douglas, Amerikaanse eik en Japanse lariks. Als deze bomen de ruimte krijgen, nemen ze die ook. Ze groeien snel, het kronendak sluit zich en de ondergroei verdwijnt. Het wordt een eentonig bos met weinig variatie, insecten en vogels. Door de bomen te verwijderen, krijgen zomereiken en grove dennen meer ruimte.
Natuur verbinden
Het Zeisterbos vormt samen met de naastgelegen natuurgebieden Kozakkenput, Krakeling en Witte Hull een onmisbare rol in het natuurnetwerk op de Utrechtse Heuvelrug. Dieren gebruiken deze smalle strook natuur tussen Zeist en Soesterberg om zich te verplaatsen tussen het noorden en zuiden van de heuvelrug. Zij maken hierbij gebruik van de ecoducten over de A28 en N237.
