De gijzeling in Kasteel Loenersloot, april 1945
Op 10 mei 1940 vielen de Duitsers Nederland binnen. Op 15 mei capituleerde Nederland en begon de Duitse bezetting die in het westen van ons land pas in mei 1945 tot een einde kwam. De bezetter vorderde om verschillende redenen gebouwen. Zo ook kasteel Loenersloot dat vanaf 1943 tot aan het einde van de oorlog was gevorderd door de Duitsers.
Vanaf de landing op de stranden van Normandië in de nacht van 5 op 6 juni 1944 vond de geleidelijke bevrijding van Europa door de geallieerden plaats. De geallieerde opmars was vooral gericht op het verslaan van Duitsland en op het doorstoten naar Berlijn. De bevrijding van Nederland was voor de geallieerden bijzaak. Wel trok een aantal Engelse en Canadese eenheden op naar het noorden van Nederland. Wat er toen van bezet Nederland nog over bleef waren alleen de provincies Noord en Zuid Holland en de provincie Utrecht.
Voor de verdediging van dit resterende deel van West Nederland hadden de Duitsers nog zo'n 150.000 soldaten beschikbaar. In het noorden van de provincie Utrecht vielen de Duitsers terug op de Vesting Holland. Wel vonden ze dat er extra verdedigingswerken moesten worden aangelegd zoals loopgraven en schuttersputjes. Die zouden moeten worden aangelegd door Nederlandse dwangarbeiders. Om er voor te zorgen dat voldoende dwangarbeiders beschikbaar zouden komen werd een aantal min of meer vooraanstaande burgers gegijzeld. Zo ook in de contreien van Loenersloot.
Vanaf 21 april 1945 werden in totaal 23 gijzelaars in kasteel Loenersloot zo’n 10 dagen vastgehouden. Deze gijzelaars waren afkomstig uit Loenersloot en omliggende plaatsen als Abcoude, Breukelen, Loenen aan de Vecht, Nieuwersluis, Vinkeveen, Vreeland en Weesp.
Alle gegijzelden gaan, na hun gevangenneming eerst naar de 'Ortskammandant' in Abcoude. Die vertelt hen dat ze als heren behandeld zullen worden en goed te eten zullen krijgen. Maar dat als niet genoeg gravers komen opdagen ze stuk voor stuk gefusilleerd zullen worden. Het eten blijkt in de praktijk erg karig en contact met de buitenwereld (familie) beperkt. De familie Hoogendoorn die in Loenersloot een boerderij had, slaagde er in om de gegijzelden iedere dag van voedsel te voorzien. Via Hoogendoorn werden ook berichten van en naar familie uitgewisseld. Door de gegijzelden is dit werk zeer gewaardeerd. De familie Hoogendoorn heeft na de oorlog een oorkonde gekregen die door alle gegijzelden ondertekend is.
De gijzeling liep met een sisser af en vlak voor de bevrijding werden de gijzelaars vrij gelaten.
Lijst van 23 gegijzelden:
- de heer H.L.F. Smeets, onderwijzer/schoolhoofd te Weesp
- de heer Van Dockum, Weesp
- ds. R.Joh. de Boer, Weesp
- de heer R. Hamstra, Weesp
- dr. ir. H. Donker, directeur van de kruitfabriek te Muiden
- drs. P. de Pauw, scheikundige bij de kruitfabriek te Muiden
- dr. A.F. Holman, huisarts te Muiden
- A.A. Maljers, opzichter oorl. telegr. verbindingen III district Muiderberg
- G. de Jong, veehouder te Vinkeveen
- J.E. van de Pol, schoolhoofd van de katholieke jongensschool te Vinkeveen
- J. Brouwer, veehouder te Vinkeveen
- P.C. van Zwieten, Vinkeveen
- J.A. van Schaik, veehouder
- J.M.C. van Kempen, notaris
- de heer J. van Hettinga Tromp, oud-notaris
- G. Westveen, bakker te Loenen
- A.H. Doude van Troostwijk, candidaat-notaris te Breukelen
- Dr. D.M. Hoogland, veearts te Breukelen
- jhr. mr. H.H. Röell, burgemeester van Breukelen
- J.C. Wisse, Breukelen. onderwijzer op de Chr. School te Breukelen
- P. van der Giessen, hoofd van de O.L.S. te Vreeland
- J. Kordes, hoofd van de Chr. School te Vreeland
- H.W.J. Nijhuis, directeur van het R.O.G. te Nieuwersluis
