De eerste eikenprocessierupsen

Het eikenprocessierupsseizoen gaat weer van start met het verschijnen van nieuwe rupsjes. In de eerste helft van april zijn de rupsen uit hun eipakketjes gekomen. De rupsen lopen na uitkomst direct in processie door de boom op zoek naar eten. De haren op de rug van de rupsjes zijn overigens niet de brandharen. Die microscopisch kleine brandharen komen pas in het vierde larvestadium. Bij een normaal verloop van de temperatuur zijn de eerste rupsen met brandharen rond de derde week van mei te verwachten. Dat is het moment waarop ze ook de eerste spinselnesten gaan maken. Dan pas zullen de eikenprocessierupsen inclusief hun nesten in de omgeving gaan opvallen.

Eikenprocessierups
Foto: Violet Middelman en Remco Vos

Natuurlijke vijanden
Utrechts Landschap zet in op het vergroten van de biodiversiteit in de gebieden om de natuurlijke vijanden van de eikenprocessierups te stimuleren om zo de overlast te beperken.
De volgende vogelsoorten hebben de eikenprocessierups op hun menu staan: koolmees, spreeuw, boomklever, specht, wielewaal, kauw, koekoek en vink.
Naast vogels zijn er ook insecten die eikenprocessierupsen eten, zoals de kleine poppenrover, rupsenaaskever, sluipwesp, (bid)sprinkhaan, weekschildkevers en wantsen.
Gaasvlieglarven en larven van de inheemse 2-stippelige lieveheersbeestjes en van de Aziatische lieveheersbeestjes eten ook eitjes en de allerjongste rupsen op. Ook mieren en spinnen vormen een bijdrage in de beheersing van de eikenprocessierupsen.

Meehelpen met de bestrijding
Met eenvoudige maatregelen kan men zelf ook een bijdrage leveren aan de bestrijding van de eikenprocessierups. Dit kan door het stimuleren van de biodiversiteit, zoals:
• Planten van biologisch geteelde en inheemse planten, bloemen en struiken in de tuin.
• Gebruik geen bestrijdingsmiddelen, hierdoor sterven ook soorten die de rups opeten.
• Nestkastjes voor vogels ophangen of een insectenhotel plaatsen.
• Stapels dood hout en/of takkenrillen maken.
• Minder maaien of gefaseerd maaien, waarbij een deel van de vegetatie blijft staan.

De natuurlijke vijanden van de eikenprocessierups profiteren van de deze maatregelen. Stap voor stap kan zo werk worden gemaakt om overlast van de eikenprocessierups te bestrijden. Ondanks dat het jaren vereist om een gezonde balans te vinden, is een investering in de biodiversiteit noodzakelijk om overlast op termijn te verminderen.

Waarschuwen
Naast deze en andere maatregelen monitort Utrechts Landschap plekken waar mogelijke overlast door de eikenprocessierups kan ontstaan. Op plekken waar het risico op overlast groot is zullen in de komende weken waarschuwingsbordjes bij de ingang van natuurgebieden geplaatst gaan worden.

Meer informatie over de eikenprocessierups staat op: https://processierups.nu/