Langs de Driebergseweg liggen bijzondere Landgoederen en buitenplaatsen van de Stichtse Lustwarande. Onderdeel van de historische parkaanleg is een aantal bos- en slingervijvers op Pavia, Hoogbeek & Royen, Schoonoord, Molenbosch en De Breul.

Onderhoud aan de vijvers en de cultuurhistorische elementen is noodzakelijk. Folievijvers zijn oud en deels lek, waterpartijen moeten opgeschoond worden en vijverranden en beschoeiing dienen aangepakt te worden. De vijvers dienen klimaatbestendig ingericht te worden. Onderdeel van de bos- en slingervijvers zijn verschillende cultuurhistorische objecten zoals bruggen en dammen. Deze elementen dienen gerestaureerd te worden om hun functie en cultuurhistorische waarde te behouden of weer terug te krijgen.

Naast de vijvers is ook de spreng van het Zeisterbos al langer drooggevallen en is daardoor niet meer herkenbaar als cultuurhistorisch element.

Watergangen en bouwkundige objecten revitaliseren en restaureren met meerwaarde voor natuur, cultuurhistorie, waterkwaliteit en klimaatadaptatie.

Ervaring en kennis opdoen en delen met de aangesloten partners binnen het Kennisprogramma en leeromgeving Klimaatbestendige aanpak Kastelen Buitenplaatsen en Landgoederen.

Vanuit het reeds afgeronde voorbereidingsproject Herstel watersysteem Zeist zijn de benodigde onderzoeken uitgevoerd, waaronder een groot cultuurhistorisch onderzoek alsmede een hydrologisch onderzoek. Uit deze onderzoeken zijn verschillende alternatieven naar voren gekomen hoe maatregelen invulling kunnen krijgen om de beoogde doelen te behalen. Overleg met beheerders, deskundigen en belangengroepen hebben tot de verkozen aanpak geleid.

Een van de onderzoeken in het voortraject is een uitgebreid flora en faunaonderzoek. De aanbevelingen uit deze onderzoeken worden bij de uitvoer opgevolgd. Omdat er ook gewerkt wordt in de waterpartijen wordt een specialistisch bureau ingeschakeld om water en de daarin levende dieren van de ene waterpartij over te zetten naar de andere. Zodra werkzaamheden aan de betreffende vijver is afgerond worden het water en de overgezette dieren weer teruggezet.

De werkzaamheden vinden plaats Langs de Driebergseweg (Zeist). Hier liggen bijzondere Landgoederen en buitenplaatsen van de Stichtse Lustwarande. Onderdeel van de historische parkaanleg is een aantal bos- en slingervijvers op Pavia, Hoogbeek & Royen, Schoonoord, Molenbosch en De Breul. Daarnaastwordt de spreng in het Zeisterbos opgeschoond en weer herkenbaar opgenomen als cultuurhistorisch element.

De start van de werkzaamheden is voorzien in september 2021.

Indien er geen onvoorziene zaken voorvallen zal het project medio 2022 zijn afgerond.

Delen waar grootschalig werkzaamheden plaatsvinden die mogelijk een risico voor bezoekers vormen zullen zolang deze werkzaamheden plaatshebben deels worden afgezet met hekwerk of lint.

De waterpartijen, oevers en beplanting zullen zijn heringericht met meerwaarde voor natuur, cultuurhistorie, waterkwaliteit en klimaatadaptatie. Onderdeel van de bos- en slingervijvers zijn verschillende cultuurhistorische objecten zoals bruggen en dammen. Deze elementen dienen gerestaureerd te worden om hun functie en cultuurhistorische waarde te behouden of weer terug te krijgen.

Om te voorkomen dat kastelen, historische buitenplaatsen en landgoederen hun karakteristiek en historische waarde verliezen door de effecten van klimaatverandering, is er actie nodig. Daarvoor moet echter eerst in kaart worden gebracht wat de te verwachten problemen zijn, en wat de mogelijke oplossingen. De stichting Kastelen, Buitenplaatsen en Landgoederen (sKBL) heeft samen met de programmapartners de provincies Utrecht, Gelderland en Zuid-Holland, de gemeente Zeist, Utrechts Particulier Grondbezit en Utrechts Landschap, een ‘Kennisprogramma Klimaatbestendige Kastelen en Buitenplaatsen’ in het leven te roepen.

Uit eerder onderzoek van sKBL blijkt dat eigenaren en beheerders behoefte hebben aan kennis over het klimaatbestendig maken van hun erfgoed. Er zijn al initiatieven op buitenplaatsen en landgoederen rond klimaatbestendigheid, maar veel is nog onbekend: welke problemen doen zich voor, hoe worden ze aangepakt, werken de oplossingen, en hoe specifiek of breed toepasbaar zijn ze?

De huidige kennis en ervaring zijn incompleet en gefragmenteerd. Het kennisprogramma zal bijdragen aan het inzichtelijk en overzichtelijk maken van de verschillende mogelijkheden voor bescherming van dit erfgoed.

Het kennisprogramma omvat drie onderdelen:

1. een klimaatstresstest
2. de groen-blauwemonitor
3. proeftuinen.

Een uitleg over de verschillende onderdelen treft u in dit document.

De Stichting Kastelen, Buitenplaatsen en Landgoederen heeft samen met de provincie Gelderland, provincie Utrecht, Provincie Zuid-Holland, Utrechts Landschap, Utrechts Particulier Grondbezit en de gemeente Zeist een subsidie gekregen vanuit de Erfgoed Deal voor het klimaatbestendig maken van buitenplaatsen. De Erfgoed Deal is een samenwerkingsverband tussen de rijksoverheid, gemeenten, provincies en maatschappelijke organisaties actief in de ruimtelijke ordening en erfgoedzorg.