Column: de klimopkiller
De klimopkiller, wat is dát nu weer? Is het een beestje, een virus? Nee hoor, het zijn mensen die denken het beste voor te hebben met de natuur. Op gezette tijden trekken ze eropuit om in natuurgebieden klimopranken door te zagen of te hakken. Zodoende behoeden ze de bomen waar de klimop zich in genesteld heeft voor een wisse dood. Tenminste dat denken ze. Ik schaar dit onder ‘fake’ kennis. Ook wel bekend als een broodjeaapverhaal. Hieronder het echte verhaal!
Iedereen kent hem wel, de altijdgroene heester, Hedera helix, die zich door middel van wortelvezels aan omringende voorwerpen hecht. De klimop is inheems in heel Europa en heeft nog een broertje, de grootbladige of Atlantische klimop, Hedera hibernica, die in zuidelijker streken inheems is. Wat de meesten van ons niet weten, is dat deze acrobatische slingeraar wel 30 meter hoog kan worden en… schrik niet, honderden jaren oud!
De plant hecht zich aan de boom met zijn hechtworteltjes, maar uitsluitend aan het buitenste laagje van de schors. Als een soort jasje wordt de boom omhuld. De gastheer heeft er niets van te lijden want de klimop haalt zelf zijn water en voedsel uit de grond. Het is niet eens een parasiet of halfparasiet zoals de maretak. De slimmeriken onder u zullen zeggen, ja Joris maar de windbelasting dan. Geen probleem. Omdat de groei geleidelijk gaat, wennen de beide houtige rakkers aan elkaar en zijn ze verstrengeld in een permanente dans. Daar hoeven we ons dus in het geheel geen zorgen over te maken. Dit gaat al goed sinds de ijstijd en het klimopkillen kan dus definitief naar het rijk der fabelen worden verwezen.
Nu de lofzang op de klimop. Als vrijwel alle bloemen gestopt zijn met bloeien is het eind oktober/ begin november een levendige drukte van insecten rondom de bloeiende ranken van de ‘klimopbomen’. Een klein half jaartje later dienen de blauwzwarte besjes als voedsel voor vele vogels. En het hele jaar door levert de Hedera schuil- en broedgelegenheid aan wederom talrijke vogels en biedt dan óók een plek aan bijvoorbeeld eekhoorns en muisjes.
De klimop is ook belangrijk voor de mens. Onderzoek van NASA heeft aangetoond dat klimop een zeer groot reinigingsvermogen heeft voor het binnenklimaat. Gevelgroen en dakbegroeiing reinigen stadslucht zonder veel ruimte te gebruiken. En het haalt fijnstof en CO2 uit de lucht. Een ware alleskunner dus.
Ook in uw tuin is deze weldoener niet weg te denken. In een poep en een scheet heeft u een groene grens tussen u en de buren. En ook een kale muur kan worden omgetoverd tot een groene oase. En laat u ook hier niet weer bang maken. Klimop vreet de muur niet op! Hou hem wel in toom zodra hij bij ramen, dakgoten of onder de de dakpannen komt. Hij kruipt gewoon naar binnen.
Al in de oudheid was de klimop als plant het zinnebeeld van het eeuwige leven. Laten we hem deze 100 jaar en meer geven. Klimopkillers: laat uw zagen en bijlen thuis. Laat groeien deze gigant!
Uw boswachter,
Joris Hellevoort
Utrechts Landschap