Column: De gevallen Eik van Houdringe
Vlak voor de feestdagen vond er een ongeluk plaats. De meesten hebben er niets van gemerkt of over gehoord. En toch was het een gedenkwaardig ongeluk, een gedenkwaardige dag. Een oeroude eik langs de weide de ‘Claverkamp’, ten noorden van huize Houdringe, stortte ter aarde. Geen zuchtje wind en geen onweder in de buurt, zomaar ineens geknakt.
Een trouwe bezoekster van het landgoed brengt me via WhatsApp op de hoogte. Als ik niet veel later poolshoogte ga nemen is het me snel duidelijk wat er is gebeurd. Op de plek waar de oude reus is geknakt is de stam voor de helft verrot. Aan de buitenkant is er niets van te zien. Pas nu hij hier zo naakt ligt is zijn Waterloo herkenbaar. Ooit is de eik geïnfecteerd geweest en konden schimmels en ander gespuis zich langzaam ‘invreten’ in de stam. Zo ontstond er een steeds zwakkere plek op circa twee meter hoogte. Uiteindelijk is zijn eigen kroon te zwaar geworden en op de bewuste dag even voor Kerstmis stort hij neder, einde verhaal….
Niets is minder waar. Wel geknakt maar niet ‘gebroken’. Dit behoeft enige uitleg. Onder de breuk zitten aan de dikke stam nog kleine takjes. Het wortelstelsel is volledig intact en met een beetje geluk kan dit de komende jaren de redding zijn van deze oude eik. En zo begint hij misschien wel aan zijn tweede leven.
Bij de meesten dringt zich dan nog een andere vraag op, hoe oud is onze gevallene dan eigenlijk? Dat treft, omdat ‘slechts’ de helft verrot is heeft mijn collega Jan Willem een mooie schijf van het gevallen deel kunnen zagen. Daags voor de kerstvakantie hebben we in spanning jaarringen geteld. Jan Willem van buitenaf, ik van binnenuit. Als we de getelde ringen optellen komen we op 278 jaar en dat is veel meer dan verwacht. Persoonlijk ging ik er vanuit dat de oudste eiken langs de weide van Houdringe zo oud waren als de aanleg van het Engelse landschapspark rond 1779. Mooi niet dus, ouder dan verwacht en misschien wel op weg naar de 300!
Ondertussen is er een rustiek hek geplaatst om de stronk. Dit is gedaan om de oude eik te beschermen tegen ‘ramptoeristen’. Door continue betreding van de grond rondom de stronk zal deze verdichten wat een negatieve uitwerking kan hebben op het wortelstelsel van de boom. Hij kan hierdoor minder goed voedsel en vocht opnemen. Ook bestaat de kans dat eventuele kleine nakomelingen vertrapt worden. Zie het hek dus maar als een soort rollator zodat de gevallen Eik van Houdringe nog eeuwen mee kan.
Joris Hellevoort
Boswachter Utrechts Landschap
