Valkenspektakel op de Vliegbasis
Leerling-boswachter Frans-Jan Snoek maakt op een drukkend warme vrijdagmiddag na zijn werk nog een rondje over Park Vliegbasis Soesterberg. Hij hoorde dat er eerder die dag roodpootvalken gezien zijn, reden genoeg om een kijkje te nemen natuurlijk. Hij had deze vogel nog nooit gezien. Het werd zijn geluksdag!
Vrijdag 6 september, eind van de middag. Het is drukkend warm en er dreigt onweer. Ik kom terug bij het kantoor van Utrechts Landschap op Vliegbasis Soesterberg en besluit om een vogelrondje te maken voordat ik naar huis ga. Niet zomaar: vanochtend zijn er twee roodpootvalken gemeld op de Vliegbasis. En die heb ik nog nooit gezien.
Wonderschoon valkje
De roodpootvalk (Falco vespertinus) is een klein, wonderschoon valkje dat broedt van Wit-Rusland tot Bulgarije en nog verder oostelijk. In Nederland is het een zeldzame doortrekker. Deze herfst gebeurt er iets bijzonders: door aanhoudende oostenwind komen honderden roodpootvalken op hun tocht naar Afrika westelijker uit dan ze normaal doen. Overal in Nederland worden ze gemeld.
Ik begin aan de westkant van de landingsbaan en scan met m’n verrekijker de lucht. Een andere vogelaar komt erbij staan. We zien verschillende torenvalken en een mogelijke boomvalk, maar ons gebrek aan ervaring met de roodpootvalk zit in de weg. Hoe houd je boomvalk en roodpootvalk in de lucht uit elkaar? Allebei donkere vogels met een lichte wang en een gestreepte buik.
Spektakel breekt los
De telefoon gaat. Vriend en vogelaar Thijmen is ook op weg naar de Vliegbasis. Daar ben ik blij mee, want hij heeft veel meer ervaring met de roodpootvalk. Gaat het ons lukken om er eentje te spotten voordat het onweer losbarst? Al snel arriveert Thijmen en we gaan de landingsbaan op, richting het Militair Museum. En dan breekt het spektakel los. Boven het museum zien we een groepje roofvogels cirkelen. Telescoop erop, en ja hoor: twee roodpootvalken! Samen met twee torenvalken draaien ze rondjes op de thermiek.
Libellen vangen en spelen
In het volgende kwartier worden we getrakteerd op een geweldige show. De valkjes komen vlakbij en laten zich fantastisch zien en fotograferen. Ze vangen libellen en spelen met elkaar, met torenvalken en met zwarte kraaien. Ik ontdek dat ze goed te onderscheiden zijn van boomvalken: veel wit op de kop, een relatief kort baardstreepje en een lichte vlek op de ondervleugels. Aan het verenkleed kunnen we zien dat het jonge dieren zijn, waarschijnlijk dit jaar geboren.
Ondertussen is de lucht donkergrijs betrokken en rommelt de donder in de verte. We weten dat zo’n buienfront trekvogels kan opstuwen, dus blijven we goed om ons heen kijken. En ja hoor, opeens zitten er niet twee maar drie roodpootvalken voor onze neus! En daar blijft het niet bij, want aan de overkant van de landingsbaan horen we een zwarte kraai tekeer gaan. Hij zit achter een kleine roofvogel aan. Je raadt het al: roodpootvalk nummer vier!
Topnatuur
De oostkant van de landingsbaan verdwijnt achter een regensluier die snel dichterbij komt. We besluiten om terug te gaan. Vlakbij de uitgang zien we in een grove den een paar meter van ons af een roofvogeltje zitten. Kijker erop en weer een roodpootvalk! Is dit nummer vijf of is het één van de andere vier die deze kant op is gevlogen? Niet te zeggen, maar wel een geweldige fotokans. En opnieuw bewijs dat Vliegbasis Soesterberg topnatuur is!
Alle foto’s zijn van Thijmen Stolk.
Frans-Jan Snoek,
Leerling-boswachter Utrechts Landschap
