Een van de eerste vlinders in de lente

Jan de Jong is communicatievrijwilliger van het Amerongse Bos en publiceert activiteiten op websites, in kranten en op social media. In dit blog deelt hij zijn kennis en enthousiasme over insecten die voorkomen op de Utrechtse Heuvelrug.

De citroenvlinder (Gonepteryx rhamni) is een van de eerste vlinders die je in het voorjaar kunt tegenkomen. Dankzij hun uitstekende camouflage vallen ze nauwelijks op wanneer ze tussen de bladeren zitten. De duidelijke nerftekening op hun vleugels helpt hen nog beter op te gaan in hun omgeving.

Kenmerken van de citroenvlinder
Mannetjes van de citroenvlinder zijn felgeel, terwijl de vrouwtjes een groenig witte kleur hebben. Hierdoor worden ze soms verward met koolwitjes, maar citroenvlinders zijn groter en hebben op elke vleugel een kenmerkende oranjebruine stip. Net als de koolwitjes behoren ze tot de familie van de witjes.

Levenscyclus: van ei tot vlinder
In het vroege voorjaar zetten de vrouwtjes hun eitjes af op jonge bladeren van de vuilboom en wegedoorn. De rupsen die uit deze eitjes komen voeden zich met het verse blad en verpoppen zich in juni. In juli verschijnt de nieuwe generatie citroenvlinders, waarbij mannetjes en vrouwtjes tegelijkertijd uit de pop komen. Toch vindt de paring pas plaats na hun overwintering.

Waar kun je citroenvlinders tegenkomen?
Citroenvlinders zijn zwerflustige vlinders en trekken rond op zoek naar nectar. Je kunt ze veel vinden op planten zoals koninginnenkruid, vlinderstruik en grote kattenstaart. In het najaar gaan ze op zoek naar een beschutte plek om te overwinteren, vaak in dichte vegetatie zoals klimop, hulst of braam.

Zoektocht naar een partner
In het voorjaar verlaten de vlinders hun schuilplaatsen en begint de zoektocht naar een partner. Mannetjes vliegen grote afstanden en achtervolgen elke witte vlinder om te controleren of het een citroenvlindervrouwtje is. Wanneer hij er eentje vindt, volgt een spectaculaire baltsvlucht waarbij beide vlinders zelfs een stukje achteruit kunnen vliegen!

Leven vol reizen
De levenscyclus van een citroenvlinder duurt ongeveer een jaar. Voor de mannetjes is dit vaak korter, omdat ze na de paring sterven. De vrouwtjes daarentegen zetten hun eitjes af en zorgen zo voor een nieuwe generatie.

Wil je de citroenvlinder in je eigen tuin verwelkomen? Zorg dan voor nectarplanten en waardplanten zoals de vuilboom en wegedoorn. Met een beetje geluk heb je deze prachtige voorjaarsbode inmiddels al gespot!